De belangrijkste natuurlijk bron van ultravioletstralen is de zon. Terwijl de meest agressieve UVC-stralen bijna geheel door de ozonlaag worden geabsorbeerd, bereiken de voor het menselijk oog onzichtbare UVA- en UVB stralen de aarde en alles wat er leeft.
Zonneschijn doet goed – je voelt je beter als de zon schijnt. De negatieve en pijnlijke effecten, zoals zonnebrand, rimpels en het risico op huidkanker zijn echter de enorme keerzijde van de medaille.
UVB: gebruinde huid en zonnebrand
Krachtige UVB-straling veroorzaakt eerst de meest zichtbare beschermingsreactie van de huid. Het dringt door de bovenste lagen van de opperhuid en veroorzaakt snel de bruine kleur. Het bruine melanine wordt door de pigmentcellen in de opperhuid gevormd, en de hoornachtige cellaag hierboven kleurt donker. Als de dosis UVB-stralen te sterk is dan wordt de huid rood, met zonnebrand als gevolg. Dit is een ernstig signaal dat de huidcellen geven. Een herstelproces wordt in werking gezet om de schade aan de cellen uit te wissen. Hoe vaker en intensiever de huid aan de zon wordt blootgesteld, hoe ernstiger de aangebrachte schade, en hoe hoger het risico dat de herstelprocessen falen. Op de lange termijn kan dit leiden tot verandering van het genetisch materiaal, chronische huidschade en voorstadia van kanker of huidkanker zelf.
UVA: beschadigt diep in de huid
Natuurlijke UVA-stralen veroorzaken geen zonnebrand. De langegolf UVA-stralen echter dringen dieper door in de diepe huidlagen, en zorgen voor een diepe donkere kleur. Tegelijkertijd beschadigen ze het bindweefsel waardoor de huid zijn elasticiteit verliest – vroegtijdige veroudering en rimpels zijn het gevolg. Wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat een grote concentratie van UVA-stralen bijdraagt tot het veroorzaken van kanker.
Wat is het verschil tussen minerale en synthetische zonnefilters?
Synthetische zonnefilters bevatten synthetische deeltjes die door de huid worden opgenomen en daar UV straling absorberen, zodat de huid niet door de straling wordt beschadigd. Onder invloed van de UV straling verandert de chemische samenstelling van deze deeltjes en wordt de straling tegen gehouden, waardoor deze chemische beschermingsfilters een beperkte werkingsduur hebben. Mensen met een gevoelige huid kunnen allergisch reageren op de synthetische filters, voornamelijk bij het ingrediënt oxybenzone. Daarbovenop zijn synthetische filters gekende hormoonverstoorders, beschermen ook minder tegen UVA straling én beschadigen ze het zeemilieu. Koralen verliezen hun kleur en sterven nadat ze in contact zijn gekomen met verontreinigd zeewater. Hiervoor is er slechts 1 ml synthetische zonnecrème per 100 liter zeewater nodig.
Minerale zonnefilters leggen een beschermend laagje op de huid. De minerale deeltjes blijven op je huid liggen en werken als een onzichtbare spiegel die UV stralen reflecteert. Doordat de deeltjes niet in je huid trekken maar in de bovenste hoornlaag blijven, beschermt de natuurlijke zonnefilter beter tegen UV stralen en zonne-irritatie, en is het ook veiliger voor de huid, zelfs voor de zeer gevoelige huid. Erg fijn aan minerale zonneproducten is dat ze direct beschermen zodat je niet een half uur hoeft te wachten maar gelijk in de zon kan.
